İçindekiler
Microsoft’un 2024 yılında Windows için, öncelikle Intel, AMD ve Qualcomm gibi şirketlerin yeni nesil “nöral işlemci” çiplerinde bulunacak yeni yapay zeka (AI) yeteneklerine odaklanacak büyük bir güncelleme yayınlamaya hazırlandığı biliniyor. Kod adı Hudson Valley olan bir sonraki sürümün yaz başında tanıtılması ve sevkiyatların sonbaharda başlaması bekleniyor.
Bir sonraki Windows güncellemesinin adı konusundaki tartışmalar devam ediyor. Bu bir başka Windows 11 özellik güncellemesi ya da Windows 12’nin yeni bir sürümü olabilir. Bu konu sadece Windows hayranları ve teknoloji meraklıları tarafından değil, aynı zamanda şirket içinde de tartışılıyor. Ancak şimdilik Microsoft’tan gelecek resmi açıklamaları beklemek zorundayız.
Yeni Windows liderliği
Geçtiğimiz altı ay içinde Windows’un yönetiminde bir değişiklik oldu. Genellikle bu tür durumlarda, yeni yönetimin ürünün ve bir bütün olarak platformun geliştirilmesi konusunda kendi düşünceleri, fikirleri ve görüşleri vardır. Yeni Windows lideri, kararlı sürümde hangi özelliklerin olacağından işletim sistemi güncellemelerinin nasıl sunulacağına kadar her şeyi etkileyebilir.
Önceki Windows şefi Panos Panay, Apple’ın macOS ve Mac’i yönetmesine benzer şekilde hem Windows hem de Surface’i denetliyordu. Donanım ve yazılım arasındaki sinerji fikri Panay için önemliydi ve bu, üzerinde kullanılabileceği birinci sınıf donanımı tamamlayan bir sistem olan Windows 11’in yaratılmasına yol açtı.
Panay, Windows 11 kullanıcı arayüzünün geliştirilmesinde önemli bir etkiye sahipti. Bununla birlikte, Windows ve Surface yönleri artık ayrıdır ve Windows Edge, Bing, MSN ve Copilot’a komşudur.
Yeni Windows şefi Michael Parakhin, Microsoft’un Reklam ve Web Hizmetleri bölümünün genel müdürüdür ve şimdi Windows ve yukarıda bahsedilen ürünleri denetlemektedir. Elbette yeni patronun Windows’un şirketteki yeri de dahil olmak üzere Windows hakkında kendi görüşleri var ve değişiklikler yapılmaya başlandı bile.
Bu değişikliklerden biri de Windows sürüm stratejisidir. Panay yönetiminde Microsoft, Windows platformunun ana sürümleri için üç yıllık bir geliştirme döngüsüne geri dönüyordu ve bu süre Windows ürününün yeni sürümlerinin (örneğin, Windows 12, Windows 13, vb.) piyasaya sürülmesiyle aynı zamana denk getirilebiliyordu.
Şimdi Microsoft Windows için daha sık bir güncelleme programına geri dönmek istiyor. Yeni yöneticiler, Windows’u bir hizmet olarak vurgulamak istiyorlar; bu da birkaç yılda bir büyük bir sürüm beklemek yerine, hazır olduklarında platformdaki özellikleri ve iyileştirmeleri yayınlamak anlamına geliyor.
Parçalanma ciddi bir sorundur
Şu anda piyasada iki baskın Windows sürümü var. Bunlar yaklaşık 1 milyar kullanıcıya sahip olan Windows 10 ve yaklaşık 400 milyon kullanıcıya sahip olan Windows 11. Toplamda 1,4 milyar Windows kullanıcısı var ve platformlar arasındaki oran yaklaşık 70/30. Buna parçalanma deniyor ve işletim sistemi platformu satıcıları bundan kaçınmak istiyor.
Çoğu kullanıcı Windows 10’u Windows 11’i desteklemeyen bilgisayarlarda kullanıyor ve bu bilgisayarların çoğu hala satın alındıkları günlük görevleri yerine getirme kapasitesine sahip. Microsoft, Windows 11’in yavaşlamasının büyük bir nedeninin bu olduğunun farkında.
Windows’un yeni sürümü bazı kullanıcıları mevcut Windows 10 bilgisayarlarını bırakıp yeni bir Windows 12 bilgisayar satın almaya teşvik etse de, bu teşvik yalnızca küçük bir yüzde için işe yarıyor. Çoğu kullanıcı yeni bir bilgisayar satın almayı ertelemeyi ve mevcut cihazları kullanılamaz hale gelene kadar beklemeyi tercih ediyor.
Bu nedenle Microsoft kısa süre önce Windows 10’daki yeni özellikleri geri getirmeyi planladığını duyurdu. Şirket, birçok insanın öngörülebilir gelecekte Windows 11’e (veya Windows 12’ye) yükseltme yapmayacağının farkında. Windows 12 ne kadar devrimci olursa olsun, insanların umurunda değil.
Microsoft’un bu yıl Windows 12‘yi yayınlaması, istemci işletim sisteminin piyasada bulunan üçüncü sürümünü desteklemesi anlamına geliyor ki bu da şirketin gerçekten kaçınmak istediği bir şey. Dolayısıyla Hudson Valley başka bir Windows 11 güncellemesi olarak yayınlanırsa, Microsoft’a yalnızca iki Windows sürümünü aktif olarak desteklemeye devam etmek kalacaktır.
Windows 10 desteği 2025 yılında sona erdiğinde bu durum değişebilir, ancak o zamana kadar piyasada Windows 12 için yer olmayacaktır.
Bir uyarı
WindowsCentral’dan Zac Bowden, Windows 12’nin bir sonraki sürümünün önemli bir nedeninin önemli ölçüde yeniden tasarlanmış bir arayüz olduğuna inanıyor. Windows XP’den bu yana, Windows’un yeni sürümleri, Windows kullanıcılarının her zaman hoşuna gitmeyen bazı arayüz yeniden tasarımları veya paradigma değişiklikleri ile birlikte geliyor.
En kötü şöhretli örnek Windows 8’dir: sistem, basitleştirilmiş dokunmatik kontroller lehine Windows hakkında bildiğiniz her şeyi ortadan kaldırmaya çalıştı. Bu değişiklikler Windows markasının itibarına önemli ölçüde zarar verdi ve Microsoft, Windows 8’in piyasaya sürülmesinden sonraki beş yıl boyunca her şeyi yeniden inşa etmek zorunda kaldı.
Microsoft’un, Windows yönetimi Panay’ın liderliği altındayken Hudson Valley için radikal bir kullanıcı arayüzü değişikliği denediği biliniyordu. Konseptin erken bir maketi, Ignite 2022 açılış sunumu sırasında birisinin yanlışlıkla açmasıyla kamuya açık hale geldi.
Konsept, yüzen bir görev çubuğu tasarımı ve ekranın üst kısmında sistem tepsisi ve arama içeren yeni bir panel gösterdi. Arayüzün yeniden tasarımı çok radikal görünmese de Microsoft’un şu anda almaması gereken bir risk olabilir.
Kullanıcılar çoğunlukla muhafazakârdır ve herhangi bir arayüz değişikliğini güncellememek için bir bahane olarak kullanacaklardır, bu da sürümünüzün amacı AI teknolojinizi mümkün olduğunca çok insana tanıtmaksa büyük bir sorundur. Microsoft, insanların aşina olduğu arayüze sadık kalırsa, kullanıcıların yükseltme yapmamak için daha az nedeni olacaktır.
Hudson Valley’in bir Windows 11 güncellemesi olduğu ortaya çıkarsa, kullanıcılar sadece bir süreliğine vazgeçebilecekler. Microsoft’un mevcut güncelleme politikası, Windows 11’in bir sürümü destek süresinin sonuna ulaştığında, güvende kalmak için otomatik olarak Windows 11’in en son sürümüne yükseltme yapacağınızı göstermektedir.
Bu durum Windows’un farklı sürümleri için geçerli değildir. Hudson Valley Windows 12 ise, kullanıcılar onu sonsuza kadar terk edebilirler. Hiçbir zaman yeni bir sürüme yükseltmeye zorlanmayacaklar ki bu da Microsoft’a uzun vadede yardımcı olmayacaktır.
Microsoft hızla bir yapay zeka şirketi haline geliyor ve hissedarlar Microsoft’un yapay zeka teknolojilerinin ve hizmetlerinin mümkün olduğunca çok kişi tarafından kullanılmasını istiyor. Bu nedenle Windows’un bir sonraki sürümünün tanıdık, kullanımı kolay olması ve 400 milyon Windows 11 kullanıcısının tamamına bir yükseltme olarak sunulması zorunludur.
Windows 10 geliştirmeyi yeniden değerlendirme
Yeni Windows yönetiminin ilk icraatlarından biri Windows 10 konusundaki duruşlarını yeniden değerlendirmek oldu. Panay yönetiminde Microsoft, Windows 10’a fazla odaklanmadı ve yalnızca Windows 11 ve Windows’un gelecekteki sürümleri için yeni özellikler sunmaya odaklanmaya karar verdi.
Bu karar, Windows kullanıcılarının çoğunu Windows Copilot da dahil olmak üzere son iki yılda oluşturulan yeni uygulamaları, hizmetleri ve özellikleri kullanma olanağından mahrum bıraktı. Copilot’tan sorumlu olan ve şu anda Windows’un başında bulunan ekibin Copilot’u en çok kullanıcısı olan Windows sürümüne taşımaya karar vermesi mantıklıdır. Sonuç olarak, çabalarını hem Windows 10 hem de Windows 11 için özellikler sunmaya yeniden odaklamaya karar verildi.
Bowden bunun Microsoft’un Windows 12’yi bu yıl piyasaya sürmek istemediğine dair önemli bir kanıt olduğuna inanıyor. Şirket Windows 10 ve Windows 11’i tek bir platform olarak ele almaya başlamak istiyor. Hatta Windows 11’deki bazı özelliklerin Windows 10’a geri aktarılması sürecini basitleştirmek için şirket içi çalışmalar bile yürütülüyor.
Microsoft, düzenli Windows 10 kullanıcılarının 2025 yılında destek sona erdikten sonra devam eden güvenlik güncellemeleri için ödeme yapmalarına bile izin verecek. Şirket, birçok kullanıcının yakın zamanda Windows 11 veya Windows 12’ye yükseltme yapmayacağının farkında.
Sonunda, eski bir sürümün halefinden uzun süre daha popüler kaldığı bir Windows XP durumuyla karşı karşıya kalabiliriz. Bu kullanıcıların çoğu çok uzun bir süredir yeni bir sürüme geçmekle ilgilenmiyor.
Windows XP, Microsoft’un istediğinden çok daha uzun sürdü ve Windows XP, Windows Vista, Windows 7 ve Windows 8 kullanıcı tabanının on yıl boyunca parçalanmasına yol açtı. Windows 10, herkesi aynı sisteme geri döndürmesi beklenen bir birleştirme girişimiydi.
Şimdi tarih tekerrür edebilir. Microsoft bu yolu izleyip platformu parçalamaya devam edecek ve Windows 10’un artık geçerli olmadığı ve Windows 11’in hakim olduğu zamana kadar bekleyecek mi?
Birçok faktör bilinmemektedir
Microsoft’un bu yıl ne yapacağını bilmiyoruz. Windows 12’yi yayınlamamak için verilen argümanların çoğu ikna edici görünüyor. Ancak Microsoft’un durumunda bazen mantık işe yaramıyor.
OEM’lerin, satışlarda sağlayacağı küçük bir artış uğruna Hudson Valley’i Windows 12 olarak piyasaya sürmesi için Microsoft’a baskı yapıyor olması tamamen mümkündür. Microsoft’un Hudson Valley için kullanıcıların hoşuna gidecek ve olası riskleri en aza indirecek bir arayüz güncellemesi için büyük planları olması da mümkündür.
Yeni yönetim ekibinin şu anda köklü arayüz değişiklikleriyle ilgilenmesi pek olası değil. Microsoft bu değişiklikleri 2025’teki bir Windows 12 sürümü için erteleyebilir mi? Evet, bu şirket için daha güvenli bir seçenek olacaktır. Bir diğer büyük soru ise Microsoft’un Windows 12’yi yayınlamak isteyip istemediği?
Zack, Windows platformunun geliştirme vektörüne ilişkin vizyonunu paylaştı:
Uzun vadede Microsoft, Google’ın Chrome OS ile yaptığını yapmak, yani platformu görünmez kılmak istiyor. Chrome OS 12 ya da Chrome OS sürüm 2025 diye bir şey duymadınız. Sadece Chrome OS, her zaman ve sonsuza kadar, yeni özellikler ve iyileştirmelerle sürekli olarak güncelleniyor.
Microsoft aynı şeyi Windows için de yapabilseydi, bir daha asla parçalanma konusunda endişelenmesine gerek kalmazdı. “Satın aldığınız cihazın ömrü boyunca” yeni özellikler taşıyan haftalık veya aylık güncellemelerle bir hizmet olarak Windows. Bence Microsoft’un hayalindeki hedef bu.
Microsoft böyle bir yol izleyecek mi? Sadece bekleyip görmemiz gerekecek. Şimdilik en olası senaryo, 2024 yılında Windows 11’in 24H2 sürümünün piyasaya sürülmesi ve yeni yapay zeka özelliklerinin temel yenilikler olarak sunulması gibi görünüyor.